Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) phản ánh niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp tư nhân Việt Nam về chất lượng điều hành kinh tế, nỗ lực tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi của các tỉnh, thành phố. PCI là tiếng nói của khu vực kinh tế tư nhân, là bảo chứng của tinh thần cải cách trong việc truyền tải những thông điệp, kỳ vọng và khuyến nghị từ khu vực tư nhân đến với các cấp chính quyền để nâng cao năng lực điều hành của mỗi địa phương.
Từ xếp hạng 58/63 năm 2007 rồi vươn lên đứng đầu bảng xếp hạng Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI 2017. Quảng Ninh tiếp tục duy trì và giữ vững vị trí quán quân PCI 4 năm liên tiếp. Kết quả xếp hạng Chỉ số PCI năm 2020 của Quảng Ninh khẳng định niềm tin của nhân dân với chính quyền và đặc biệt là sự đánh giá hài lòng ngày càng cao của cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhất là trong bối cảnh năm 2020 - năm đặc biệt khó khăn với cộng đồng doanh nghiệp do những tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19.
Bên cạnh đó, 2020 còn đánh dấu mốc quan trọng khi Quảng Ninh thăng hạng 2 bậc trở thành tỉnh dẫn đầu bảng xếp hạng Chỉ số Hiệu quả Quản trị và Hành chính Công cấp tỉnh - PAPI 2020. Quảng Ninh dẫn đầu cả nước ở 3 tiêu chí: Công khai, minh bạch trong việc ra quyết định; Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công và Cung ứng dịch vụ công.
Những thành tích này có được nhờ những nỗ lực đặc biệt của tỉnh Quảng Ninh trong năm 2020, khi chính quyền tỉnh đã đặt trọng tâm vào công tác hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, thách thức do dịch COVID-19. Ngay từ đầu năm, UBND tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu lãnh đạo các sở, ngành và huyện thị phải có các giải pháp phản ứng nhanh, linh hoạt để nâng cao sức chống chịu của doanh nghiệp trong bối cảnh tác động tiêu cực của dịch, bao gồm xác định rõ các ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều như du lịch, nông nghiệp, xuất khẩu để kịp thời áp dụng các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư, doanh nghiệp như thúc đẩy và cùng các ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp cơ cấu lại thời gian trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay, tiếp cận vốn, hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm, tiếp cận thị trường xuất khẩu mới, tìm kiếm đối tác kinh doanh, xây dựng thương hiệu sản phẩm.
Chính quyền Quảng Ninh đã có sự phối hợp tích cực của Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh, tổ chức nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc doanh nghiệp từ quy mô từ cấp huyện, thị, sở, ngành cho tới cấp tỉnh để nắm bắt các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, từ đó đưa ra nhiều giải pháp hỗ trợ cộng đồng kinh doanh, ví dụ như một số Nghị quyết hỗ trợ khôi phục hoạt động của ngành dịch vụ và du lịch.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Quảng Ninh vẫn kiên trì với các nỗ lực cải cách hành chính, nhằm tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp. Điều tra PCI 2020 cho thấy, cộng đồng doanh nghiệp tại Quảng Ninh đã ghi nhận những nỗ lực của chính quyền tỉnh trong việc cải thiện môi trường kinh doanh. Cụ thể, 89% số doanh nghiệp đánh giá chính quyền tỉnh vận dụng pháp luật linh hoạt nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp; 79% số doanh nghiệp cho biết chính quyền tỉnh năng động, sáng tạo trong giải quyết các vấn đề mới phát sinh; 97% số doanh nghiệp nhận được phản hồi từ cơ quan chính quyền tỉnh sau khi phản ánh khó khăn, vướng mắc; 81% số doanh nghiệp hài lòng với cách giải quyết của cơ quan chính quyền tỉnh.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Tường Văn nhấn mạnh, để đạt được kết quả đứng đầu trong bảng xếp hạng về Chỉ số PCI năm 2020, tỉnh Quảng Ninh luôn xác định nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên đó là cải cách hành chính, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh, chất lượng điều hành kinh tế, năng lực cạnh tranh, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để doanh nghiệp phát triển bền vững.
Tỉnh tập trung triển khai quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp dựa trên 3 trụ cột, gồm: chủ động, quyết liệt thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đảm bảo giảm thành phần hồ sơ, giảm thời gian giải quyết, giảm chi phí thực hiện, nâng cao chất lượng dịch vụ công; và ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước hiện đại hóa nền hành chính, phát huy hiệu quả chính quyền điện tử hướng tới xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số, xây dựng thành phố thông minh.
Nỗ lực tiên phong, đột phá
Quảng Ninh là một hiện tượng rất đáng chú ý với những cách làm mang tính tiên phong, đột phá trong thời gian vừa qua. Đây là địa phương đầu tiên trong cả nước thành lập và vận hành các Trung tâm hành chính công tập trung với phương châm “1 cửa, 5 tại chỗ”, đưa chính quyền đến gần với người dân. Không chỉ vậy, Quảng Ninh cũng đi đầu trong việc xây dựng và công bố chỉ số đánh giá cấp sở, ngành, huyện thị (DDCI) rất bài bản và chuyên nghiệp. Thậm chí, tỉnh còn chủ động khai thác mạng xã hội để tương tác, cung cấp thông tin và xử lý phản hồi của doanh nghiệp và người dân…
Chính quyền tỉnh đã rất năng động, sáng tạo trong các chủ trương và cách làm theo hướng có lợi cho hoạt động kinh doanh, đầu tư. Quảng Ninh thành lập cơ quan xúc tiến và hỗ trợ đầu tư trực thuộc UBND tỉnh, tiếp cận các chuẩn mực thế giới với khẩu hiệu hành động “Theo bước chân của các nhà đầu tư”, tích hợp được các thủ tục đầu tư và các dịch vụ hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Chính vì thực hiện tốt chính sách phát triển kinh tế tư nhân, coi kinh tế tư nhân là động lực, nên Quảng Ninh là mảnh “đất lành” để các nhà đầu tư lớn tìm đến. Đây chính là địa phương đầu tiên có sân bay quốc tế - Cảng hàng không Vân Đồn - do tư nhân đầu tư xây dựng.
Tư duy đổi mới của Quảng Ninh thể hiện rõ bằng việc khi chính quyền tỉnh vạch ra bước chuyển mang tính chiến lược từ “kinh tế nâu” (khai thác mỏ) sang “kinh tế xanh”, lấy phát triển các ngành thương mại dịch vụ, du lịch làm trọng tâm. Muốn vậy, việc làm đầu tiên là phải xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ. Xác định không thể trông chờ ngân sách từ Trung ương, lãnh đạo Quảng Ninh đã mạnh dạn đề xuất Trung ương cho làm thí điểm hợp tác công tư (PPP), để rồi những mô hình đầu tiên triển khai ở đây trở thành cơ sở cho Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư ra đời.
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc nhận xét, “vùng đất mỏ” là một trong số rất ít địa phương thành công trong việc huy động các nguồn vốn đầu tư xã hội cho các dự án đối tác công tư (PPP) lớn, với phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”, huy động nguồn lực mạnh mẽ từ khối tư nhân để phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ.
Liên tiếp các tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, Hạ Long - Vân Đồn, Vân Đồn - Móng Cái được đầu tư xây dựng, kết nối Quảng Ninh với các trung tâm kinh tế, du lịch lớn nhất phía Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, trở thành tam giác tăng trưởng mạnh mẽ của cả nước.
Bí thư Tỉnh uỷ Nguyễn Xuân Ký chia sẻ, sự phát triển đột phá của Quảng Ninh trong những năm gần đây được đặt nền móng từ lúc địa phương đang phải đối mặt với không ít thách thức khi chuyển từ “kinh tế nâu sang xanh” với các quy hoạch hết sức bài bản. Các bản quy hoạch được công khai và là kênh chỉ dẫn quan trọng để các nhà đầu tư nắm được bức tranh toàn cảnh và thông tin về định hướng triển khai của tỉnh tới 2020, 2030 và xa hơn nữa.
Ông Nguyễn Xuân Ký chia sẻ, sự thành công của tỉnh Quảng Ninh là do luôn có sự nhất quán xuyên suốt các nhiệm kỳ và ở mọi cấp độ. Quảng Ninh chỉ có một ngôn ngữ, không có tư duy nhiệm kỳ, người đi sau không phá vỡ quy hoạch của người đi trước.
Tiếp tục vươn xa
Nhiệm kỳ 2020 – 2025, tỉnh Quảng Ninh quyết tâm thực hiện 3 đột phá chiến lược, ngoài đẩy nhanh tốc độ phát triển, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, Quảng Ninh đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao chất lượng cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, chất lượng thực thi chính sách, pháp luật; giữ vững vị trí nhóm đầu về các chỉ số PCI, PAR Index, SIPAS và PAPI.
Để thực hiện mục tiêu trên, Quảng Ninh sẽ triển khai Đề án tiếp tục đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tỉnh theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ giai đoạn 2021 – 2025 và Đề án cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.
Quảng Ninh tập trung xây dựng chính quyền liêm chính, phục vụ, thực sự “của dân, do dân, vì dân”, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; trong đó, nâng cao năng lực triển khai, tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là năng lực thực thi pháp luật toàn diện trên các lĩnh vực.
Lãnh đạo tỉnh cho biết, Quảng Ninh cố gắng phấn đấu đưa nhiều chỉ số lên “top” đầu nhưng phải thực chất. Phấn đấu đạt thứ hạng là cần thiết, nhưng quan trọng là phải tạo cho được nền tảng vững chắc để phát triển một nền kinh tế số, xây dựng đô thị thông minh, công dân thông minh, phát triển hạ tầng đồng bộ với chính quyền thực thi chính sách mang lại hiệu quả làm việc cao nhất phục vụ tốt cho người dân và doanh nghiệp.
“Chính sách luôn xoay quanh “lòng dân”, kinh tế tăng trưởng phải thực chất, phải lan toả thành quả trong dân, giảm chênh lệch trong toàn tỉnh, làm đời sống người dân tốt lên, môi trường sống tự nhiên, xã hội hài hoà, phên dậu ổn định thì mới có thể phát triển bền vững”, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh bày tỏ quan điểm.