Quản lý dịch bệnh theo điểm
Theo các Hiệp hội, đợt bùng phát dịch COVID-19 lần thứ 4 do biến chủng Delta khiến việc giãn cách xã hội tại Hà Nội, Thành phố (TP) Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh phía Nam đã kéo dài từ 2 đến 3 tháng khiến các doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, khó trụ được nếu tình hình kéo dài.
So với cùng kỳ năm trước, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp (IIP) của TP Hồ Chí Minh tháng 8/2021 giảm 49,2%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng giảm 59,4%. Nhiều doanh nghiệp đứng trước nguy cơ phá sản, chuỗi cung ứng trong nước và quốc tế bị đứt gãy, người lao động mất việc làm, nông - ngư dân không tiêu thụ được sản phẩm. Nhiều lao động ở các tỉnh không có việc làm, không có lương thực và tiền dự trữ.
Các Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành Chỉ thị phòng chống dịch (PCD) phù hợp với quan điểm và tình hình mới thay thế Chỉ thị số 15, 16 hiện nay do dịch bệnh đã chuyển giai đoạn mới, mục tiêu “Zero COVID-19” đã chuyển sang “sống chung với COVID-19”. Chỉ thị mới cần được quy định thống nhất các tiêu chí, điều kiện PCD - phục hồi kinh tế và được áp dụng thống nhất trên toàn quốc. Theo đó, các tổ chức, doanh nghiệp được trao quyền chủ động trong mô hình và phương thức tổ chức sản xuất cũng như vận hành PCD; không cực đoan đóng cửa doanh nghiệp nếu lây nhiễm chỉ trong phạm vi hẹp của một dây chuyền, phân xưởng, bộ phận riêng biệt.
Chính phủ cần lập Tổ đặc biệt để kiểm tra, giám sát lưu thông, chống ách tắc hàng hoá bằng đường dây nóng. Các địa phương chỉ được phép kiểm tra PCD đối với người trên các phương tiện vận chuyển tại điểm đi và điểm đến. Các tỉnh, thành cần thành lập Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp - thành viên Ban chỉ đạo PCD, có kênh liên lạc trực tiếp với Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng để kịp thời giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp.
Các Hiệp hội đề xuất quản lý dịch bệnh theo điểm. Đó là, không áp dụng phong tỏa, cách ly theo vùng địa lý, quản lý, PCD theo điểm; tập trung quản lý dịch bệnh bằng việc xét nghiệm định kỳ và xác xuất tại các điểm; lấy Tổ dân phố, Tổ COVID-19 cộng đồng làm nòng cốt PCD tại các điểm dân cư; các tổ chức, doanh nghiệp chủ động sắp xếp số lao động tham gia làm việc tại các điểm.
Đối với phòng, chống dịch tại điểm sản xuất, các Hiệp hội kiến nghị công tác xét nghiệm cần thực hiện xác suất 10% lao động với tần xuất 7 ngày một lần; tổ chức sản xuất theo khu vực, giờ ăn linh hoạt, hạn chế tiếp xúc; khi có F0, khoanh vùng, tách F0, F1, chủ động phương án cách ly, điều trị, khôi phục sản xuất trong ngày; đồng thời thông báo y tế địa phương.
Đặc biệt đối với quá trình tham gia giao thông vận tải, các Hiệp hội đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo các địa phương bãi bỏ các hạn chế về vận tải hàng hóa giữa các vùng; chỉ kiểm tra tại điểm đầu và điểm đến. Nếu lái xe chở hàng đến từ các vùng có dịch cần tuân thủ 5K và giấy xét nghiệm âm tính trong 72 giờ, thực hiện theo nguyên tắc “bong bóng” tức không tiếp xúc. Các vùng khác chỉ cần 5K.
Giảm chi phí xét nghiệm để doanh nghiệp "dễ thở"
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp, hiện chi phí xét nghiệm COVID-19 cho người lao động là một trong những gánh nặng lớn của doanh nghiệp. Theo tính toán, chi phí xét nghiệm nCoV RT-PCR khoảng 700.000 - 800.000 đồng (tương đương 35 USD) một lần. Với doanh nghiệp có hàng nghìn lao động, riêng chi phí xét nghiệm cũng lên tới hàng tỷ đồng mỗi lượt. Nếu một doanh nghiệp có hàng nghìn lao động thì chi phí cách ly, xét nghiệm rất lớn, trong khi chi phí một lần tiêm vaccine rẻ hơn rất nhiều.
Trước thực trạng này, 14 Hiệp hội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ đưa kit xét nghiệm COVID-19 vào diện được trợ giá, bình ổn giá; đồng thời, đề nghị Chính phủ cho các Tổ chức y tế được bán kit xét nghiệm theo giá cạnh tranh. Đây là một trong những biện pháp quan trọng nhằm kéo giảm giá xét nghiệm, hạ chi phí cho người dân và doanh nghiệp.
Ngoài ra, cộng đồng doanh nghiệp cũng bày tỏ mong được khấu trừ chi phí xét nghiệm và phòng chống dịch vào chi phí doanh nghiệp hoặc kinh phí công đoàn, phí bảo hiểm xã hội; Bảo hiểm y tế chi trả các chi phí cho các cá nhân đóng bảo hiểm, còn với những người chưa đóng, sẽ do ngân sách Nhà nước chi trả. Các bệnh viện, tổ chức y tế tư nhân được phép thu phí xét nghiệm và điều trị.
Để phục hồi nền kinh tế, các Hiệp hội kiến nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ các nhà máy, cụm nhà máy, khu công nghiệp lập các cơ sở lưu trú, lập các trạm y tế tại chỗ hoặc lưu động để triển khai PCD. Đối với các các nhân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp vừa và nhỏ: Đề xuất Chính phủ cho phép cộng lãi xuất ngân hàng vào dư nợ gốc trong 24 tháng; gia hạn nợ 12 tháng đối với dư nợ ngắn hạn, 24 tháng đối với nợ trung, dài hạn.
14 hiệp hội doanh nghiệp gồm: Lương thực thực phẩm TP Hồ Chí Minh, Thực phẩm minh bạch, Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam; Doanh nghiệp điện tử Việt Nam; Nhựa Việt Nam, Dệt may Việt Nam; Bia - rượu - nước giải khát Việt Nam; Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao; Da giày - Túi xách Việt Nam; Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP.Hồ Chí Minh; Gỗ và Lâm sản Việt Nam; Sữa Việt Nam; Giấy và bột giấy Việt Nam; Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam.